FJALËFORMIMI I EMRAVE NË VEPRAT: ‘PRILLI I THYER’, ‘BREZNITË E HANKONATËVE’ DHE ‘PËRBINDËSHI’ TË ISMAIL KADARESË / THE WORD FORMATION OF NOUNS IN CREATIONS AS ‘PRILLI I THYER’, ‘BREZNITË E HANKONATËVE’ AND ‘PËRBINDËSHI’ BY ISMAIL KADARE

Alberita Shala

Abstract


Fjalëformimi i emrave është një çështje me interes të veçantë studimor. Emrat janë një klasë e pasur fjalësh dhe studimi i formimit të tyre është mundësia më e mirë e njohjes me fjalë të reja, të cilat formohen si pasojë e bashkimit të dy emrave kuptimplotë, por edhe si pasojë e qëndrimit të gjatë të fjalëve pranë njëra – tjetrës. Objekt kryesor i këtij punimi është fjalëformimi i emrave në veprat e Ismail Kadaresë. Mënyrat kryesore fjalëformuese të emrit janë: prejardhja, konversioni, kompozimi dhe përngjitja. Qëllimi i këtij punimi studimor është identifikimi i mënyrave fjalëformuese të emrit në veprat: “Prilli i thyer”, “Breznitë e Hankonatëve” dhe “Përbindëshi” të Ismail Kadaresë. Në pjesën shtjelluese të punimit do të ndalemi tek ana teorike për fjalëformimin duke dhënë detaje për parashtesimin, prapashtesimin, parashteso - prapashtesimin, konversionin, kompozimin dhe përngjitjen. Pjesa tjetër dhe më e rëndësishme e studimit është ana praktike. Sjellja e shembujve nga veprat e Kadaresë për fjalëformimin është pika kryesore e këtij punimi. Përmes tyre do të kemi mundësinë të shohim bashkimin e fjalëve me anë të prejardhjes dhe kompozimit. Nga mënyrat fjalëformuese të emrit për nga prodhimtaria dhe shtrirja në këtë punim vendin kryesor e zë prapashtesimi. Pas prapashtesimit mënyra prodhimtare janë kompozimi dhe emërzimi. Prejardhja parashtesore, parashteso - prapashtesore dhe ajo pa ndajshtesa janë pak prodhimtare, ndërsa emrat e formuar me përngjitje janë të paktë. Këta emra janë të formuar kryesisht prej foljeve, mbiemrave dhe emrave.

The word formation of nouns is a special matter of studying. Nouns are a rich kind of words and the study of their formation is the best chance of learning new words which are formed as an union result of two meaningful nouns but also as a result of long standing words by each other. The main subject of this project is the word formation of nouns in Ismail Kadarese’s creation. The main word formation ways of names are: the origin, conversion, merging themes and stickiness. The purpose of this studying project is identifying word formation ways in creations as: “Prilli i thyer”, “Breznitë e Hankonatëve” and “Përbindëshi” by Ismail Kadare. At explication part we will stop theoretically for word formation giving details about prefixes, suffixes, prefix - suffixes, conversion, merging themes and stickiness. The rest and most important part of studying is practical side. Bringing examples from Kadare’s creation about word formation is the main topic of this project. Through them we will have the opportunity to see the union of words by their origin and composition. By word forming ways of nouns from productivity and affectation in this project, the main place belongs to the suffix. After suffix other productivital ways are; the composition and denomination. The origin of prefixes, prefix-suffixes and without affixes one are fewer productive mean while nouns formed with stickiness are fewer. These nouns are mainly formed by verbs, adjectives and nouns.

 

Article visualizations:

Hit counter

DOI

Keywords


fjalëformimi i emrave: nxënës, detar, mosbesim, paraardhës, përqindje, përbindësh, kullotë, mburojë, i dituri, të errëtit, gjak + derdhje, drejt + shkrim, farefis, gjëegjëzë / the word formation of nouns: student, seaman, distrust, progenitor, percent

Full Text:

PDF

References


Beci, Bahri. Gjuha shqipe 9, Pejë, 2006.

Beci, Bahri. Gjuha shqipe 8, Pejë, 2005.

Beci, Bahri. Gjuha shqipe 7, Pejë, 2004.

Bajçinca, Isa. Kompozimi dhe terminologjia shkencore, Gjendja e terminologjisë shqipe në Jugosllavi, Prishtinë, 1988.

Dhrimo, Ali – Memushaj, Rami. Fjalori drejtshkrimor i gjuhës shqipe, Tiranë, 2011.

Fjalor i Gjuhës së Sotme Shqipe, Tiranë, 1980.

Fjalori i shqipes së sotme, Tiranë, 2002.

Gramatika e Gjuhës shqipe I, Tiranë, 2002.

Grup autorësh, Fjalor i fjalëve të huaja, Prishtinë, 1988, f.315.

Kadare, Ismail. Breznitë e Hankonatëve, Tiranë, 2000.

Kadare, Ismail. Përbindëshi, Tiranë, 2005.

Kadare, Ismail, Prilli i thyer, Tiranë, 2003.

Kostallari, A. Mbi disa veçori të fjalës së përbërë në gjuhën shqipe, Studime mbi leksikun dhe mbi formimin e fjalëve në gjuhën shqipe I, Tiranë 1972.

Memushaj, Rami. Hyrje në Gjuhësi, Tiranë, 2006.

Metani, Idriz- Gjokutaj, Mimoza. Gjuha shqipe 10, Prishtinë, 2004.

Millaku, Sh. (2015). Kërkime gjuhësore. Prizren.

Millaku, Sh. (2011). Studime gjuhësore I. Prishtinë.

Millaku, Sh. (2011). Strukturat sintaksore. Prishtinë.

Ndrecaj, Migel. Fjalor fjalësh dhe shprehjesh të huaja. Rilindja 2011.

Thomaj, Jani. Leksikologjia e gjuhës shqipe, Tiranë,1974.

Xhuvani, Aleksande. “Kompozitat’’, Studime mbi leksikun dhe mbi formimin e fjalëve në gjuhën shqipe I, Tiranë 1972.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

The research works published in this journal are free to be accessed. They can be shared (copied and redistributed in any medium or format) and\or adapted (remixed, transformed, and built upon the material for any purpose, commercially and\or not commercially) under the following terms: attribution (appropriate credit must be given indicating original authors, research work name and publication name mentioning if changes were made) and without adding additional restrictions (without restricting others from doing anything the actual license permits). Authors retain the full copyright of their published research works and cannot revoke these freedoms as long as the license terms are followed.

Copyright © 2018-2023. European Journal of Applied Linguistics Studies (ISSN 2602 - 0254 / ISSN-L 2602 - 0254). All rights reserved.

This journal is a serial publication uniquely identified by an International Standard Serial Number (ISSN) serial number certificate issued by Romanian National Library. All the research works are uniquely identified by a CrossRef DOI digital object identifier supplied by indexing and repository platforms. All the research works published on this journal are meeting the Open Access Publishing requirements and standards formulated by Budapest Open Access Initiative (2002), the Bethesda Statement on Open Access Publishing (2003) and Berlin Declaration on Open Access to Knowledge in the Sciences and Humanities (2003) and can be freely accessed, shared, modified, distributed and used in educational, commercial and non-commercial purposes under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. Copyrights of the published research works are retained by authors.